لئوناردو داوینچی (مروری بر زندگی و آثارش)

لئوناردو دی سر پیرو داوینچی هنرمند، نقاش، مجسمه ساز، موسیقی دان و نویسنده اهل ایتالیا در دوره رنسانس بود. او با خلاقیتی که داشت در زمینه هنر و ریاضیات اقدامات بسیار بزرگی انجام داد. او در پیشرفت و شکل گیری بسیاری از زمنیه های هنری و ریاضی تلاش های گسترده ای نموده است.

لئوناردو داوینچی از افرادی است که نقش مهمی در شکل گیری عصر کلاسیک رنسان داشته است. او در نیمه اول زندگی اش به هنر و نیمه دوم را صرف علم نمود و با در هم آمیختن این دو آثار بزرگی در زمینه نقاشی، مجسمه سازی و معماری خلق نموده است.

زندگی نامه لئوناردو داوینچی:

لئوناردو داوینچی در سال 1452 در روستایی به نام توسکانی در ایتالیا متولد شد. در رابطه با دوران کودکی او اطلاعات زیادی وجود نداد. آنچه مشخص است او فرزند نامشروع یک مرد ثروتمند و زنی دهقان می باشد. پنج سال اول زندگی خود را همراه مادر پس از آن نزد خانواده پدرش در کنار عمو، پدر بزرگ و مادر بزرگ سپری کرده است.

تحصیلات ابتدایی خود را در روستای محل سکونتش گذراند، با اینکه در تحصیل و مدرسه چندان موفق نبود اما به طبیعت بسیار علاقه مند بود. داوینچی به صورت غیر رسمی به آموزش ریاضیات و هندسه می پرداخت و به آموختن این علوم بسیار علاقه داشت.

لئوناردو داوینچی در دوران نوجوانی به منظور آموزش هنر های نقاشی و پیکر تراشی به  هنر کده ای در فلورانس نزد آندرئا دل وروکیو رفت . تا در آنجا به عنوان شاگرد آموزش ببیند و مهارت کسب کند. استادش وروکیو از مجسمه سازان مشهور بود. داوینچی این شانس را داشت که در زمان حضورش در هنر کده، بنای یادبود سردار نظامی شهر ونیز، کولئونی بزرگ توسط وروکیو ساخته شود و او این فرصت را داشت تادر هنگام چنین شاهکاری مطالب زیادی را بیاموزد.

او در هنرکده وروکیو ضمن آشنایی با فنون ریخته گری و کارهای فلزی در کنار آموخته هایش که حاصل از مطالعه و مشاهده مدل های مختلف برهنه و پوشیده بود، تندیس ها و تابلو هایی را خلق نمود که بی نظیر بودند. وروکیو شاگردان زیادی را تربیت نمود که از جمله نقاشان و پیکر تراشان ماهر و موفق زمان خود بودند اما داوینچی با توجه به سن کمی که داشت مهارت و توانایی قابل توجهی از خود نشان داده بود.

داوینچی علاقه بسیاری به مطالعه در رابطه با گیاهان و جانوران داشت و می خواست از آنها در تابلو های نقاشی خود استفاده کند. در همین جهت او مطالعه و دانش گسترده ای پیرامون بکارگری رنگ، نور و … کسب نمود. با توجه به اینکه او در سنین نوجوانی به چنین دانشی دست یافته بود و استعداد شگفتی که او در زمینه کار های هنری از خود نشان داده بود از او یک هنرمند برجسته ساخت.

با توجه به مدارک دادگاه فلورانس، گفته شده داوینچی در سال 1476 به جرم تمایلات جنسی خارج از عرف جامعه متهم شده است از آنجایی که این جرم مجازات سنگینی چون اعدام و یا تبعید به منطقه ای دور دست داشته است، به نظر می رسد داوینچی تبرئه شده است. قابل توجه است که طی مدت دو سال پس از این اتفاق از داوینچی خبری نبوده و حتی از محل سکونتش نیز اطلاعاتی وجود ندارد. با توجه به این اتفاقات و حواشی عده ای نیز از این تمایلات جنسی در آثاری چون یحیای تعمید دهنده و باکوس اشاره و به وضوح می توان دید.

او اواخر دوران زندگی خود را در شهر واتیکان گذراند و در آن زمان میلان به دست فرانسوای اول، پادشاه فرانسه تسخیر شد. در سال 1515 میلادی داوینچی را به نزد فرانسوای اول فرا خواندن و دستور ساخت یک شیر مکانیکی به او داده شد. طراحی شیر به نحوی بود که آن شیر می توانست به طرف جلو حرکت کند و سینه اش را باز کند و خوشه ای گل را نشان دهد. داوینچی در دوران چهار ساله که نزد فرانسوا اول خدمت می کرد از جمله دوستان صمیمی وی گردیده بود. سرانجام او در دوم ماه مه سال 1519 میلادی در قلعه کلوس لوس در فرانسه در گذشت.

داوینچی جزء معدود افرادی است که در یک زمان می توانست با یک دست بنویسد و با دست دیگر نقاشی بکشد.

آثار و نقاشی داوینچی:

لئوناردو نقاشی پر کار نبود، در واقع او به تصویر کردن کوچک ترین جزئیات علاقه داشت. مقاله هایی را نگهداری و مطالعه می کرد که موضوع اصلی آنها توجه به جزئیات بسیار ریز بود. علاوه بر این مقالات و طرح ها مطلاعات گسترده ای را پیرامون نقاشی نموده بود که در ترسیم برخی از آثار خود چون دوشیزه صخره و شام آخر از آنها بهره گرفته بود.

او در زمان حضورش در هنرکده وروکیو با توجه به استعدادی که داشت در زمینه نقاشی به استاد خود کمک می نمود گفته شده است او در نقاشی تعمید مسیح در جهت تکمیل این اثر کمک نموده است. به طوری که نقل شده است:

وروکیو قلم نقاشی خود را بر زمین گذاشته است و دیگر آن را بر نداشته است.

داوینچی در سال 1499 میلادی زمانی که در میلان حضور داشت از سوی کلیسا وی را برای تصویر کردن اثری پیرامون کودکی حضرت مسیح انتخاب نمودند. این اثر را امروزه به نام دوشیزه یا بانوی سخره یاد می کنند. این اثر به یحیای تعمید دهنده و کودکی حضرت مسیح می پردازد. در این تابلوی نقاشی حضرت مسیح، مریم مقدس، یحیای تعمید دهنده و یک فرشته تصویر شده است.

این اثر دو مرتبه و در فاصله زمانی حود 20 سال طراحی شده است. اثر اولیه مربوط به سال های 1483 الی 1486 می باشد که اکنون در پاریس و موزه لوور نگهداری می شود.

داوینچی شهرت بسیاری در پنهان نمودن رمز و راز در آثار خود داشت از همین رو بسیار مورد انتقاد کلیسا قرار می گرفت. در تابلو نخست حضرت مسیح در حال عبادت کردن به سمت موجودی نامرئی است که گویی مریم مقدس دستش را برروی آن موجود گذاشته است. علاوه بر آن فرشته ای که در سمت راست تصویر قرار دارد دستش را به حالتی گرفته که گویی گردن موجود نامرئی را قطع می کند. با توجه به چنین مواردی کلیسا آن را مورد ایراد و مشکل دانست و در خواست طراحی مجدد این اثر را داد.

داوینچی از این تغییرات ناراضی بود و آن را با تیره نمودن پس زمینه نشان داده است. در اثر دوم مشاهده می کنیم که مسیح صلیب در دست دارد و دستان فرشته به سمت پایین آمده است.

اثر شام آخر از مشهور ترین و محبوب ترین آثار لئوناردو داوینچی می باشد. در این نقاشی آخرین شام حضرت مسیح پیش از به صلیب کشیده شدن می پردازد. داوینچی این اثر را به سفارش کلیسای سانتا ماریا دلا گراتزیه طراحی نموده است. این اثر هم اکنون بر دیوار صومعه این کلیسا قرار دارد.

از دیگر آثار خیره کننده داوینچی می توانیم به نقاشی لبخند ژکون یا پرتره مونالیزا اشاره نمود. این اثر رمز و راز های بسیاری را در خود نحفته است. تصویر زنی را می بینید که هیچ اطلاعاتی از او نداشته و در دسترس نیست. گرچه عده ای سوژه این تصویر را به مادر داوینچی نسبت داده اند اما هیچگونه اطلاعاتی حاکی بر تایید این امر وجود ندارد. در مقابل نیز عده دیگر معتقد هستند این اثر تصویر داوینچی در قالب چهره یک زن است.

امروزه با بکارگیری تکلونوژی حقایقی از این اثر را مورد خوانش قرار داده اند. حروف LV در چشم راست تصویر این احتمال را دارد که به نام داوینچی اشاره می کند همچنین در چشم سمت چپ نیز حروف و ارقامی قرار دارد که هنوز رمزگشایی نشده است.

داوینچی در زمان ترسیم این اثر، آن را همواره با خود حمل می کرد و آن را در جایی مخفی و امن نگهداری می نمود. او این اثر را در سال 1503 میلادی شروع به ترسیم و پس از مدت 16 سال در سال 1519 به اتمام رساند.

داوینچی در طول دوران زندگی به بررسی و مطالعه مسائلی در زمینه های هنری و نقاشی چون زمین شناسی، شناخت حالات چهره انسان، گیاهان و ساختار آنها، نور، سایه، پرسپکتیو و بسیاری دیگر از مسائل پرداخت.

او علاوه بر مسائل هنری در حوزه های مهندسی نیز تبحر و فعالیت داشت. مقالات بسیاری از او باقی مانده است که نشان می دهد او به این چنین مسائلی علاقه مند بوده و مدت زمان بسیاری را صرف مطالعه آن ها نموده است. جالب است بدانید که او پیش از پیدایش ماشین بخار و هلیکوپتر و بسیاری دیگر از وسایل امروزی طرح های اولیه آنها توسط داوینچی رسم شده است.